In een polariserende paardenwereld is nuance een radicale keuze

Angst en medelijden zijn slechte raadgevers. In de omgang met ons paard en in de ontwikkeling van de beste versie van onszelf zijn ze funest. Lees in deze blog hoe jij kunt herkennen wanneer iemand bij jou op die angst/emotie knop aan het drukken is om jou een bepaald keurslijf op te dringen. 

Je bent voor of tegen

Wie aandacht voor zijn visie, ideaal of overtuiging wil, moet stelling nemen. Je bent voor of tegen het rijden met bit of het gebruik van hoefijzers. Je houdt je paard 24/7 buiten op een paddock paradise of je bent voor eenzame opsluiting in een box. Je houdt je paard natuurlijk én je bent anti-sport of je doet mee aan wedstrijden en bent daarbij meteen pro-rollkur. Wanneer je stelling hebt genomen, is het zaak dat je die koste wat het kost overal ventileert. Je punt maak je met de nodige naming en shaming. Pas dan wordt je post gedeeld en geliked. Het doel rechtvaardigt alle middelen. Dit leidt er vaak toe dat je je een keurslijf voor of tegen laat aannaaien. Maar de werkelijkheid ligt vaak veel genuanceerder. Op veel dogmatische tegenstellingen zijn valide argumenten vóór en tegen te noemen. Lees bijvoorbeeld deze blog waarin we verschillende overwegingen voor het rijden met en zonder bit op een rij hebben gezet.  

Toch is er in veel topics geen ruimte voor nuance, en word je in bepaalde facebookgroepen zelfs gecensureerd als je kritische vragen stelt. Wie in bepaalde natuurlijk georiënteerde kringen voorstelt om een paard met ernstige regenrot uit de regen te halen en in een droge stal te zetten, wordt nog net niet gelyncht. Want een paard hoort niet in een stal. Wie kritiek heeft op de rijstijl van een kampioen, wordt een ernstig gebrek aan inzicht verweten. Want het paard zou niet die prestatie leveren als hij niet happy was.  

Het zijn rigide opvattingen over het houden en trainen van paarden, waarbij geen enkele ruimte meer is voor maatwerk en nuance. Voor reflectie en realiteit. Volgers worden gedwongen een vakje te kiezen, zich daaraan te conformeren en zich er over uit te spreken. In veel gevallen doet een genuanceerd standpunt meer recht aan de werkelijkheid dan een stellige overtuiging. Natuurlijk heeft het de voorkeur om een paard zoveel mogelijk buiten te houden. Maar soms moet je hem beschermen. Tegen vuurwerk, weersinvloeden of omdat hij al zijn energie nodig heeft om te herstellen van een operatie. Het is steeds aan jou als eigenaar om op basis van jouw omstandigheden de beste keuze te maken. Wat in de praktijk betekent dat je soms wel eens moet kiezen tussen twee kwaden. Helaas wint de stelligheid het meestal van de nuance. De manier waarop ego's en activisten met hun dogmatische opvatting overgaan tot de verbale aanval gaat soms alle perken te buiten. Hierdoor houden mensen met een genuanceerde visie op het in het debat over paardenwelzijn het vaak voor gezien.  

De retorische trukendoos

Veel paardenliefhebbers zijn gevoelig voor de retorica waarmee de dogmatische opvattingen wordt opgelegd, dus het loont om de retorische trukendoos open te trekken. Inspelen op de emoties is een bijzonder krachtig retorisch middel. Ga jij je paard écht opsluiten in die stal? Laat jij je paard nou zo de hele dag in de regen staan? Het zijn vragen waarop de steller helemaal geen antwoord wil, maar wel direct een aanval doet op jouw integriteit als paardenmens. De mate waarin de blog ‘Hoe je een echte ruiter moet zijn?’ herkenning oproept, laat zien hoe vaak er op die angst/emotieknop wordt gedrukt. 

Laat je je meeslepen door de angst, emotie, het gevoel van falen die iemand je probeert aan te praten, dan word je in de overlevingsmodus geduwd. Het sluit je empathisch vermogen af. Je kunt meegaan in de angst en het daaraan gekoppelde standpunt overnemen, je kunt ook bewust zijn van de tactiek en de woorden beoordelen op de inhoud ervan. Vaak blijft er weinig over van zo’n dogmatische opvatting. 

Radicale nuance als tegengif  

Het enige waarmee we de dogmatische opvattingen en de verdeeldheid die het met zich meebrengt kunnen bestrijden is radicale nuance. Het beschermt je ook tegen de retorica waarmee anderen hun dogmatische opvattingen op proberen te dringen. Radicaal genuanceerd betekent dat je kritisch bent op je eigen opvattingen op het gebied van horsemanship.  

Tal van biases, zoals bijvoorbeeld de natuurlijk-is-beter-bias, zorgen er namelijk voor dat je brein in een split second met een oordeel op de proppen komt. We scrollen gedachtenloos door social media, zien daar een plaatje wat ons triggert en we hebben direct een oordeel klaar. Miljoenen jaren evolutie hebben ons opgezadeld met een chronische neiging tot xenofobie, generalisatie en een onverwoestbare tunnelvisie. Radicaal genuanceerd betekent bewust omgaan met deze onbewuste neigingen. Betrap je jezelf op een mening, dan weersta je de verleiding om daar direct bewijs voor te zoeken. (1) 

Je hebt altijd gelijk, zo niet dan toch 

Wie bewijs zoekt voor een gebrek aan paardenwelzijn, zal altijd bevestigd worden. Er zal altijd ergens een paard achter de loodlijn lopen, in een stal staan, een deken op hebben of met slecht weer buiten in de modder en regen staan. Er zal altijd ergens een ruiter rondrijden die niet in balans zit. Of een paard wat achter de loodlijn gaat. Gevoed door social media krijgen we steeds meer een eendimensionaal beeld van paardenwelzijn. Wat we vaak niet realiseren is dat het ideaal wat we voor ogen hebben, vaak alleen door echt uitzonderlijke paarden en ruiters na jarenlange training bereikt kan worden. Of slechts voor een enkeling haalbaar. Wie heeft er nu 150 hectare beschikbaar om paarden dezelfde uitdaging te bieden als in de vrije natuur? Afgezien van de overduidelijke excessen, zullen we bereid moeten zijn ons ideaalbeeld en verwachtingen een beetje bij te stellen om tot een eerlijk oordeel te komen. Er zijn zoveel factoren die meespelen als het gaat om paardenwelzijn. En vaak hebben we helemaal geen weet van al die factoren als we even gedachteloos aan te scrollen zijn en op een foto stuiten die ons triggert. De meerderheid van de paardenmensen wil alleen maar het beste voor zijn paard en doet daarin zijn uiterste best, maar de dogmatische tegenstellingen en het pessimisme overheersen. 

Leren het onderscheid te zien  

We moeten leren onderscheid maken tussen opzettelijke mishandeling, verwaarlozing en onbedoelde fouten die iedereen overkomen. Als we stoppen met overdrijven hoeven we het ook niet te bagatelliseren. Niet iedere fout die een ruiter maakt is traumatisch en catastrofaal voor een paard. En het maakt de ander ook geen slecht mens, die het nooit zal leren. Anderen bekritiseren op sociale media, op basis van een eendimensionaal beeld, heeft weinig waarde omdat het niemand helpt, en het paard al helemaal niet. Het vergiftigt de atmosfeer en maakt mensen paranoïde, gestrest en defensief wat hen niet gaat helpen de afstemming met hun paard te verbeteren. Het creëert een sfeer van schaamte en angst, waardoor mensen niet om hulp durven vragen.  

Moed en bescheidenheid 

In de praktijk zijn het vooral de paardenmensen die door schade en schande wijzer zijn geworden, die hun horsemanship al goed ontwikkeld hebben, die de grote grijze middenmoot vormen. Hoe meer je leert, hoe meer je beseft hoe weinig je nog weet. Wanneer je de samenhang gaat zien, krijg je oog voor de vele nuances. Je raakt steeds meer overtuigd van je eigen onwetendheid en dat maakt bescheiden, waardoor je je vaak terugtrekt uit het debat. Dit geeft de mensen die hun slecht onderbouwde opvattingen met grof retorisch geweld opdringen vrij spel.  

Power to the grijze massa! 

De grote grijze massa zou meer van zich moeten laten horen. Door dat je anderen aanspreekt op het uiten ervan en dat je het midden verdedigt. Er is veel moed nodig om het midden te verdedigen. Want in het grote grijze gebied tussen je paard 24 uur buiten op een paddock paradise houden en je paard inzetten voor topsport word je van twee kanten bestookt. Maar hoe meer mensen uit de kast komen als radicaal genuanceerd, hoe meer rugdekking je elkaar kunt geven. Samen kun je dan werken aan een genuanceerd debat over paardenwelzijn waarin het om inhoudelijke argumenten gaat en dogma's op de mesthoop terecht komen. 

MyCompass.Horse kiest voor radicale nuance 

Binnen de paardenwereld zou meer aandacht mogen zijn voor genuanceerde meningen en opvattingen. Daar willen we een platform voor bieden. We willen tot gemeenschappelijk gedragen inzichten komen. Dat betekent niet dat we het overal over eens hoeven zijn, agree to disagree is ook een uitkomst. Er is niet één weg, maar een bandbreedte waarbinnen we het goed kunnen doen voor paarden. Die ruimte biedt aan verschillende opvattingen en diversiteit. Het houden van een gepensioneerde shetlander op een paddock paradise brengt tenslotte andere uitdagingen met zich mee, dan het houden van een warmbloed dekhengst die ook nog in de sport moet presteren. 

Tot slot, 

Onlangs werd ik uitgenodigd door GoSocial Businessclub om meer te vertellen over de brede kijk op paardenwelzijn waar MyCompass.Horse voor staat. Deze bijeenkomst was bij Anky van Grunsven op stal. Daar kreeg ik via verschillende wegen veel commentaar op. Want hoe kon ik nu iets zeggen over paardenwelzijn, terwijl ik met ‘de vijand heulde’. Alsof ik mijn ziel aan de duivel had verkocht. Ik heb lang nagedacht of ik daar iets over zou zeggen, maar ik het kader van deze blog heb ik besloten dat wel te doen.  

Het doel van het programma was juist om twee verschillende visies op paardenwelzijn tegenover elkaar te zetten. Waarna er gelegenheid was voor discussie. Ik heb mijn verhaal gedaan en Anky ook. Dialoog is nodig om tot een weloverwogen oordeel te komen, en gelukkig was dat prima mogelijk met alle aanwezigen. Voor mij was het een goede gelegenheid om de visie van MyCompass.Horse bij een mooie doelgroep onder de aandacht te brengen. Gemiste kans voor degenen die op de barricades staan voor paardenwelzijn, maar weigerden naar deze bijeenkomst te komen omdat Anky in het programma stond. Je altijd maar omringen met mensen die het op alle fronten met je eens zijn, is comfortabel en vooral heel goed voor je ego. Maar het brengt je niet verder. 

Voor mij persoonlijk geldt dat ik het prima op inhoud oneens kan zijn en nog steeds voor iemand respect kan hebben als mens. Ik kan het niet eens zijn met iets wat iemand heeft gedaan, maar ook het goede zien. Vrijwel niemand is alleen maar goed of kwaad. Ik hoop zelf ook altijd dat mensen op die manier naar mij kunnen kijken.  

1. https://wetenschap.nu/radicaal-genuanceerd/